Aantal onderzoeksdossiers dat in Nederland is beoordeeld in de periode 2012 tot en met 2021, onderverdeeld naar type onderzoek

Nog een aantal dagen voordat alle aanvragen voor toelating van klinische proeven met geneesmiddelen conform de Europese verordening voor klinische proeven met geneesmiddelen (CTR) via het Clinical Trials Information System (CTIS) ingediend moeten worden. Prima gelegenheid om weer eens een paar oude CCMO jaarverslagen uit de kast te trekken en getallen in een grafiek te gieten.

In de grafieken hieronder weergegeven het aantal onderzoeksdossiers dat in Nederland is beoordeeld in de periode 2012 tot en met 2021, onderverdeeld naar type onderzoek. De derde grafiek betreft het totaal aantal onderzoeksdossiers dat is beoordeeld in de periode 2012 tot en met 2021.

Aantal onderzoeksdossiers dat in Nederland is beoordeeld in de periode 2012 tot en met 2021, onderverdeeld naar type onderzoek.. doi: 10.6084/m9.figshare.22012808.v1

In de tweede grafiek heb ik met MS Excel trendlijnen toegevoegd, alsmede de periode gemarkeerd waarin een belangrijke rol is weggelegd voor de Coronavirus pandemie. Ook al waren er eind 2019 signalen, pas begin 2020 kreeg ook Nederland te maken met het Coronavirus. Op 11 maart 2020 verklaarde de WHO het tot een pandemie en vrij snel daarop volgde er maatregelen die mede van invloed zijn geweest op de uitvoering van medisch-wetenschappelijk onderzoek.

De lineair trendlijnen laten over de periode 2012 tot en met 2021 een afname zien in het aantal observationele- en interventionele onderzoeken. De trendlijn voor het geneesmiddelenonderzoek laat een lichte stijging zien.

Aantal onderzoeksdossiers dat in Nederland is beoordeeld in de periode 2012 tot en met 2021, onderverdeeld naar type onderzoek, inclusief trendlijn. De jaren waarin de Coronavirus pandemie gaande is/was zijn rood omlijnd.

Het aantal observationele- en interventionele onderzoeken neemt volgens de trendlijnen al geruime tijd af terwijl het aantal beoordeelde geneesmiddelenonderzoeken een stijgende trendlijn laat zien. De toename van het aantal geneesmiddelenonderzoeken is echter niet voldoende om de daling van het aantal observationele- en interventionele onderzoeken te compenseren. De lineaire trendlijn in de derde grafiek laat dan ook een daling zien van het totaal aantal onderzoeken dat in Nederland is beoordeeld in de jaren 2012 tot en met 2021.

Als ik dan vervolgens kijk naar de jaren 2020 en 2021, met in het achterhoofd dalende trendlijnen, dan kan ik mij niet aan de indruk onttrekken dat de Coronavirus pandemie nauwelijks van invloed is geweest op het aantal onderzoeksdossiers dat is beoordeeld in die periode.

Ik heb er geen uitgebreide statistische analyse op losgelaten. En al had ik dat gedaan, het zegt vrij weinig over de “realiteit” die achter de cijfers schuilgaat. Een afname kan komen doordat er inderdaad minder onderzoeken worden uitgevoerd, bijvoorbeeld door een afname van het aantal te vergeven subsidies. Maar het kan ook zijn dat de interpretatie van de WMO is veranderd en onderzoeken die 10 jaar geleden nog als WMO-plichtig werden aangemerkt nu buiten de reikwijdte van de WMO worden uitgevoerd. Omdat er geen verplicht register bestaat voor niet-WMO plichtig onderzoek is lastig na te gaan of er inderdaad een verschuiving heeft plaatsgevonden.

Bij een gebrek aan meer informatie en gegevens blijft het vooralsnog dus een kwestie van subjectief giswerk. Dat maakt het eventueel oplossen van mogelijke problemen er ook niet eenvoudiger op.

Totaal aantal onderzoeksdossiers dat in Nederland is beoordeeld in de periode 2012 tot en met 2021. doi: 10.6084/m9.figshare.22012817.v1

In de tabel hieronder heb ik de cijfers vermeld waar deze grafieken op zijn gebaseerd voor de mensen die deze grafieken zelf willen maken (in plaats van downloaden) en/of de onderliggende cijfers willen controleren.

De cijfers van de jaren 2017 tot en met 2021 zijn gebaseerd op de cijfers uit het CCMO jaarverslag van 2021. De CCMO jaarverslagen van 2012, 2013, 2014, 2015 en 2016 zijn geraadpleegd voor de cijfers over de periode 2012 tot en met 2016.

Bronnen

• CCMO Jaarverslag 2021 (tbv. cijfers 2017 – 2021)
• CCMO Jaarverslag 2016 (tbv. cijfers 2016)
• CCMO Jaarverslag 2015 (tbv. cijfers 2015)
• CCMO Jaarverslag 2014 (tbv. cijfers 2014)
• CCMO Jaarverslag 2013 (tbv. cijfers 2013)
• CCMO Jaarverslag 2012 (tbv. cijfers 2012)
• Rijksoverheid – Maart 2020: Maatregelen tegen verspreiding coronavirus, intelligente lockdown.